Besin Alerjisi Mi Yoksa Besin İntoleransı Mı?

Besin Alerjisi Mi Yoksa Besin İntoleransı Mı?

 Besin maddelerinin vücutta verdiği tepkiler besin intoleransı ve besin alerjisi olarak ikiye ayrılır. Bu iki kavram arasında önemli farklar olmasına rağmen birbirinin yerine kullanılır.

BESİN ALERJİSİ

 Bağışıklık sisteminin tüketilen belirli yiyeceklere alışılmadık şekilde tepki vermesi besin alerjisidir. Alerjik reaksiyonlar, genellikle hafif olsa da çok ciddi olabilirler. Besin alerjisinde görülen bazı belirtiler: Nefes darlığı, hırıltılı solunum, ağız/boğaz/ kulaklarda kaşıntı hissi, kabarık- kaşıntılı kırmızı döküntüler (ürtiker veya kurdeşen), yüzde/göz çevresinde/dudaklarda/dilde ve damakta şişme, bulantı, kusma, karın/mide ağrısıdır. Anafilaksi ise en ağır besin alerjisi reaksiyonudur.

 Alerjen madde içeren besin tüketildiğinde bağışıklık sistemi, besinde bulunan proteinleri tehdit olarak algılayıp aşırı duyarlılık reaksiyonu gösterir. Buğday, soya ürünleri, yumurta, süt, çilek, yer fıstığı, fındık, badem, ceviz, balık ve deniz ürünleri en sık rastlanan alerjen besinlerdir. Alerjik reaksiyonu önlemenin en iyi yolu, alerjiye neden olan besinleri belirlemek ve tüketiminden kaçınmaktır.

BESİN İNTOLERANSI

 Vücudumuz bazı besinleri sindirse de bazılarını tam olarak sindiremez. Bu besinlere karşı alerjik reaksiyon oluşmaz ama bu besinler sindirilemediğinden vücut bazı belirtiler verir. Besin intoleransı olan kişilerde yemeği yedikten birkaç saat sonra mide bulantısı, kusma, ishal, şişkinlik ve mide krampları görülebilir. Bu durum laktoz gibi bazı maddelerin sindirilmesindeki zorluklardan kaynaklanabilir.  Bağırsak florasının bozulmuş olması, kullanılan ilaçlar ya da daha önce yapılan yanlış diyetlerin yanı sıra monosodyum glutamat (MSG), kafein, alkol, yapay tatlandırıcılar, histamin, toksinler, virüsler, bakteriler, parazitler, yapay gıda boyaları, koruyucular veya lezzet arttırıcılar da intoleransa neden olabilmektedir.

 Besin intoleransı, besin alerjisi ile aynı şey değildir, aralarında önemli farklar vardır. Besin intoleransının belirtileri genellikle besin tüketiminden birkaç saat sonra ortaya çıkar, intoleransı tetiklemek için alerjiden daha fazla miktarda yiyecek yenilmesi gerekir ve besin intoleransı, alerjiden farklı olarak asla yaşamı tehdit etmez.

 Besin intoleransını teşhis etmenin en iyi yolu tüketilen besinleri ve belirtileri izlemektir. İntoleransa neden olanlar diyetten bir süreliğine çıkartılıp, belirli bir süre bu besinler tüketilmemeli sonrasında yavaş yavaş kişinin diyetine eklenmelidir. Beslenmeden çıkartılan besinin tekrar yerine konmasında tüketilen miktar önemlidir.

 Belirtilerinize hangi besinlerin neden olabileceğine dair bir fikriniz olduğunda bu besinleri diyetinizden 2 ila 6 hafta boyunca birer birer çıkarmayı deneyebilir, bunun yarattığı etkiyi ve belirtilerinizin düzelip düzelmediğini gözlemleyebilirsiniz.

 Besini tekrar tüketmeye başladıktan sonra belli bir seviyeye kadar belirti olmadığını ancak tüketilen miktarı arttırdığınızda belirtilerin tekrar ortaya çıktığını gözlemleyebilirsiniz. Bu denemeyi yaparken önerilen tüm günlük besin öğelerini aldığınızdan emin olmak için bir diyetisyenden destek almayı ihmal etmeyin.