Demir Eksikliği Anemisinde Beslenme
Demir Eksikliği Anemisinde Beslenme
Demir eksikliği anemisi, adından da anlaşılacağı üzere vücutta yeterli miktarda demir minerali bulunmadığında ortaya çıkar. Dünya üzerinde en sık görülen anemi türüdür. Yeterli ve dengeli beslenmeme, özel diyetler uygulanması sonucunda demir vücuda yeteri kadar alınamayabilir, emilimi engellenebilir veya kan kaybedilmesi gibi durumlarda eksikliği yaşanabilir.
İNCELEHalk arasında kansızlık olarak da bilinen demir eksikliği anemisi kana kırmızı rengini veren ve akciğerdeki oksijenin kanla birlikte dokulara ulaştırılmasından sorumlu olan hemoglobin adlı proteinin yapısında bulunan demirin eksikliği ve kansızlık başta olmak üzere çok önemli sağlık sorunlarına sebep olur. Bu yüzden demir eksikliği olan kişilerde, uygun mineral desteği ve tedavileriyle bu sorunun önüne geçilmesi gereklidir.
Bir doktor tarafından reçete edilen demir takviyeleri ve demir açısından zengin besinler tüketilerek tedavi edilir. Yorgunluk ve enerji eksikliği, nefes darlığı, fark edilir kalp atışları (çarpıntı), soluk cilt, saç dökülmesi, tırnak bozuklukları, yorgun uyanma, konsantrasyon güçlüğü, baş ağrısı, kulaklarda çınlama-uğultu, el ve ayaklarda uyuşma, üşüme, sinirlilik hali demir eksikliğinin en yaygın belirtileridir.
Demirin iyi besin kaynakları:
- Karaciğer
- Kırmızı et
- Pekmez
- Kuru baklagiller (kuru fasulye, nohut, barbunya, yeşil mercimek, soya fasulyesi)
- Yumurta (özellikle sarı kısmı)
- Koyu yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak, roka, maydanoz, brokoli, kereviz yaprakları vb.)
- Kuru meyveler (gün kurusu, kuru erik ve çekirdekli kuru üzüm gibi)
- Kuruyemişler (badem, fıstık, Antep fıstığı, kabak çekirdeği)
- Balık
- Tavuk
- Meyveler (şeftali, çekirdekli üzüm, kayısı, erik)
Demirden zengin besinlerin C vitaminli besinlerle (brokoli, greyfurt, kivi, yeşil yapraklı besinler, kavun, portakal, biber, çilek, domates) birlikte tüketilmesi demir emilimini arttıracaktır. Demir emilimini azaltan etkenler ise; tahıl kepeğinde bulunan fitatlar, tahıl taneleridir.
Çay, kahve, kakao, kekik gibi bazı baharatlar ve özellikle süt ve süt ürünleri demir emilimini azaltmaktadır. Yemekten 1 veya 2 saat sonra çay, kahve içilmesi, yemeklerde portakal suyu, yeşil yapraklı sebzeler gibi C vitamini kaynaklarının tüketilmesi, süt/peynir/yoğurt gibi besinleri ara öğünlerde tüketmek veya çay, kahve ve süt ürünlerini demirden zengin olmayan öğünlerde tüketmek demir eksikliğini önleyerek yeterli kalsiyum alımını sağlar.